Maak niet de­zelf­de fout met meer zelf­ver­trou­wen, Maartje Swen­nen, a.s.r.

Door mijn achtergrond en dagelijks werk, ervaar ik veel onbegrip tussen management en medici. Terwijl ik meen dat eenieder hetzelfde voor ogen heeft: een gezond mens die gezien wordt. Gezien worden betekent erkenning, of dat nu de arts, de patiënt, de manager of een willekeurig iemand is. Respect voor de ander, het werk van de ander op waarde schatten en zorgen voor een goede balans, dat is voor iedereen belangrijk. Mijn rol is vaak om die verbinding te leggen, om terug te gaan naar de basis waarom we doen wat we doen. Persoonlijk vind ik het jammer dat artsen vaak niet de erkenning krijgen voor het werk wat ze doen. Stel jij je wel eens voor hoe het is als je een patiënt zeer slecht nieuws hebt verteld , en je na 5 minuten je je voor 100% moet richten op de volgende patiënt die jouw hulp nodig heeft? Een slechte dag kun je je niet veroorloven, dat kan namelijk het verschil maken tussen genezing of overlijden. De wij-zij cultuur moet er uit. Ik ben er van overtuigd dat het kan door evidence based te werken.

Evidence Based Medicine (EBM) bestaat al langer, maar toen Maartje daar tegen aan liep, was ze verbaasd er tijdens haar studie geneeskunde nooit iets van gehoord te hebben. Rondom dit thema bleek een hele negatieve sfeer te hangen terwijl het juist gaat om vooruitgang en leren. EBM draait om 3 pijlers: het medisch-wetenschappelijke bewijs (de "evidence"), de klinische ervaring van de arts, en de wensen en behoeften van de individuele patiënt. Door negatieve literatuur ontstonden er echter 'wij-zij' kampen, waarin de "evidence" als de heilige graal werd gezien en de waarde van de klinische ervaring van artsen in twijfel werd getrokken. 

Waarom is en blijft de klinische ervaring van artsen altijd belangrijk? Deze ervaring ontwikkelt zich tot de patronen die een arts volgt om patiënten te kunnen helpen, gevoed door vele uren van studie en praktijk. Echter, die vele uren bieden houvast, maar kunnen ook bedrijfsblindheid veroorzaken. EBM roept op om regelmatig na te denken: "Is wat ik doe nog wel het beste"? Hierbij dient de meest recente "evidence" als kritische spiegel. Het is net als autorijden. Velen van ons doen dat automatisch. Echter over 20 jaar is je gezichtsvermogen wellicht verminderd, zonder bril vormt die vertrouwde handeling dan juist wel een risico.
EBM is voor mij cruciaal en kan veel gezondheidsverbetering realiseren. Als artsen dit niet meer als kritiek gaan zien maar het met elkaar omarmen als verbetersysteem, dan slaag ik in mijn missie. Artsen kunnen fouten maken (ze zijn net als wij!), maar ze hebben een prachtig beroep en zijn onmisbaar.

Als kind was ik een gevoelig meisje. Om me staande te houden, heb ik me gefocust op inhoud, vandaar ook 3 universitaire titels. Ik merk nu bij mezelf een kentering: ik ga steeds meer verbindingen leggen. Artsen die ik voor mijn promotie interview, zijn vooraf vaak wantrouwig, maar ik merk door mijn insteek dat ik ze juist vertrouwen kan geven. In mijn werk heb ik contact met vele partijen in de zorg. Dialogen verlopen vaak stroef door gebrek aan vertrouwen in elkaar. Ik probeer in plaats van op inhoud, juist de dialoog open te breken door terug te gaan naar onze gezamenlijke basis, namelijk goede zorg. Wil je met elkaar verder, dan moeten we veel meer naast elkaar staan.

Een belangrijke mentor voor mij in dit proces, is Geert Blijham geweest, oud-voorzitter van de Raad van Bestuur van UMC Utrecht. Hij bezit de kracht om snel verbindingen te leggen tussen inhoud en visie. Hij motiveerde mij het beste uit mijzelf te halen, maar hij gaf mij ook ruimte om fouten te maken door altijd zijn verantwoordelijkheid te nemen. Een dergelijke mentor kan cruciaal zijn voor je ontwikkeling als professional.

De kern van goed leiderschap is in mijn optiek "iedereen te zien op basis van hun kwaliteit zodat eenieder steeds krachtiger de eigen kwaliteiten kan inzetten." Als je je namelijk bewust bent van je eigen kwaliteit en jij jezelf bent, hoef je niet bang te zijn om iets kwijt te raken in de samenwerking met de ander. Je leeft dan vanuit je eigen kracht. Het gevecht buiten jezelf kost namelijk te veel energie om te bereiken wat jouw ideaal is. Als ik anderen daarvan bewust kan maken, en hen daarop weet te bewegen, dan ben ik gelukkig. Mijn belangrijkste tip: kijk open naar anderen, werk niet alleen hard voor je organisatie maar werk ook aan jezelf. En wees iedere dag dankbaar voor de kansen die je geboden worden om te blijven werken aan jezelf. Elke dag daarbij stilstaan, maakt dat je jezelf oplaadt en geïnspireerd blijft.