De kracht van theater, Caroline Pietermaat, Hofplein Rotterdam
Caroline Pietermaat is sinds mei 2013 managing director van Hofplein Rotterdam. Hofplein Rotterdam is een Rotterdamse theaterinstelling voor kinderen, jongeren en volwassenen. Hofplein Rotterdam is van niets uitgebouwd naar een bedrijf met 250 medewerkers. Het werd tijd na 28 jaar tijd voor iets en iemand nieuws. We hebben inmiddels zo'n 5000 leerlingen hier in de opleiding zitten. Dit mooie 'huis' is door de jaren heen ontstaan. Op een gegeven moment is het dan goed om met een frisse blik naar die organisatie te kijken en de brug te gaan slaan naar de toekomst.
TEKST: Jorissa Neutelings - 11/05/2015
Caroline heeft theaterwetenschappen in Utrecht gestudeerd. "Mijn ouders zijn allebei jurist en mijn zus ging ook Rechten studeren. En ik dacht: "Ik ga alles behalve Rechten studeren!" Mijn ouders zijn allebei ook kunst- en theaterliefhebbers, dus dat heb ik weer van hen meegekregen. De liefde voor kunst en theater hebben zij al vroeg bij mij aangewakkerd. Daarom was theaterwetenschappen voor mij een logische keus. Ik heb een uitwisseling in Amerika gedaan waardoor ik in aanraking kwam met stage-management. Op die manier ben ik in het theaterproductiebedrijf terecht gekomen. Zo kwam ik ook bij Hofplein Rotterdam terecht. Te pas en te onpas zei ik hier: "Zal ik...., mag ik...., ik vind...., zou het niet een goed idee zijn als..... ?" Zo kwam van het één het ander en heb ik in mei 2013 het stokje van mijn voorganger overgenomen als algemeen directeur van Hofplein Rotterdam.
Als het niet mogelijk is om naar het theater te komen, dan gaan we het brengen
Verbinding maken met de stad is voor mij van groot belang. Ik vind het belangrijk dat we onze mogelijkheden delen met de stad en haar bewoners, zoals het jeugdtheater. Er zijn meer kinderen dan alleen Hofplein kinderen. Ik wil deze andere kinderen betrekken bij onze mogelijkheden en faciliteiten. Als het niet mogelijk is om naar het theater te komen, dan gaan we het brengen. Ik heb alle deuren opengezet. We zijn ook de verbinding met het bedrijfsleven aangegaan. Dit geeft ons andere inzichten. Mensen nemen hier zelf de verantwoordelijkheid om dingen te verzinnen. We werken veel meer met elkaar dan top-down. Iedereen die hier werkt is Hofplein Rotterdam. Ik doe dat als directeur niet alleen. Mijn rol is om naar buiten te gaan en om het gezicht van het theater te zijn, maar als mijn collega van materiaalbeheer er niet is dan kunnen er geen lessen gegeven worden. Iedereen doet er hier toe.
Buiten de kaders ligt de inspiratie
Ik heb niet de behoefte om op ieder moment op het podium te springen. Het is in veel gevallen zinvoller om een regisseur op het podium te zetten en zijn of haar verhaal te laten vertellen, dan dat ik daar ga staan. Ik besef heel goed dat ik een stap naar achteren moet doen om anderen te laten groeien. Als ik om iedereen een hek bouw en zeg: "Dit is je werkterrein en blijf hierbinnen, dan komen mensen niet tot wasdom". Buiten de kaders kan net de inspiratie liggen. Deze manier van werken is wennen voor de mensen hier. Zij waren gewend om uit te voeren en binnen kaders te werken. Soms krijg ik dan ook te horen dat ik meer piketpalen mag slaan in plaats van een volledig open veld te bieden.
Hofplein Rotterdam wil aan kinderen en jongeren de fascinatie voor theater en kunst bieden, waarbij 'ons huis' fungeert als 'een tweede huis'. Als je een voorstelling met elkaar maakt is het van groot belang om afspraken te maken. Ieder kind kent die afspraken. In een voorstelling zitten soms wel 238 afspraken en die kennen ze allemaal van elkaar. Dat leert je heel vroeg om samen te werken en te delen. Je leert hier ook om zelfstandig een mening ergens over te vormen. Kunst roept dat bij je op. Je wordt gedwongen om te bedenken wat je ergens van vindt. Dat is een belangrijke skill die je in je hele leven goed kan blijven gebruiken. In een vergadering zal je immers ook gedegen moeten kunnen verwoorden wat je van iets vindt. Deze skill heb ik op hockey vroeger niet meegekregen, het ontwikkelen van mijn eigen visie op zaken kwam pas later. Ik hoop dat kinderen die deze creatieve skills meekrijgen zich later voldoende gesterkt voelen om hun mening te uiten op momenten dat het ertoe doet. Als een Hofplein kind later dan bijvoorbeeld operatie-assistente wordt en de chirurg maakt een fout, dan hoop ik dat zij zal zeggen: "Mevrouw de chirurg, u staat aan het verkeerde been te zagen!".
Als we door deze fase van verbinden heen zijn, dan kan het zijn dat er plek moet worden gemaakt voor een andere algemeen directeur
Tijdens mijn studie ben ik lid geweest van de UVSV. Dat vond ik een logische manier om snel nieuwe contacten te maken. Binnen mijn studie was ik bijna de enige die lid was van een studentenvereniging en bij die studentenvereniging was ik de enige die theaterwetenschappen studeerde. Daar heb ik geleerd om verschillende werelden (kunst & zaken) aan elkaar te verbinden. Of dat een speciale competentie is? Dat weet ik niet. Het is in ieder geval wat Hofplein nu nodig heeft. Als we door deze fase heen zijn, dan kan het zijn dat er plek moet worden gemaakt voor een andere algemeen directeur.
We hebben in de afgelopen jaren gedifferentieerder publiek aan weten te trekken. Hoogleraren van de Erasmus Universiteit komen hier nu naartoe. Managementteams uit het bedrijfsleven houden hier hun hei-sessies. Daar is het Hofplein een hele mooie plek voor. Het is hier anders dan anders, maar heel vertrouwd. Iedereen is welkom en dat betekent ook dat je met rennende kinderen geconfronteerd kunt worden tijdens je hei-sessie en hoe ga je daar dan mee om. Deze plek biedt je een andere kijk op zaken. Dat is wat kunst met je doet. Ik zie het als mijn missie om de kracht van kunst en theater voor een zo groot mogelijk publiek toegankelijk te maken.