Ac­coun­tants gaan de we­reld red­den! Ni­co­let­te Loo­nen, toe­zicht­hou­der ABP, CV­TA & Rut­gers, in­te­rim-be­stuur­der en ei­ge­naar Ver­ra Con­sul­ting

De relevantie van Corporate Social Responsibility (CSR) reflecteert de groeiende erkenning dat bedrijven meer dan alleen economische belangen of financiële verantwoordelijkheden hebben. Naast economische uitdagingen hebben organisaties in toenemende mate te maken met uitdagingen op het gebied van klimaatverandering, veiligheid, gezondheid en ketenverantwoordelijkheid. De bijdrage die ik wil leveren ligt op duurzaamheid. Ik wil graag onderdeel van de oplossing zijn en niet zo zeer van het probleem. Voor mijn gevoel begint de bijdrage die je aan de oplossing kan leveren bij jezelf. Zo vind ik het belangrijk dat je weloverwogen keuzes maakt, bijvoorbeeld over werk. Waar kies je voor en waar besteed je je tijd aan. Ik pak graag het podium om deze boodschap te verkondigen en deze vraag te stellen aan mijn publiek.

De hele wereld is in verandering. Op allerlei vlakken vindt er beweging plaats. Mijn visie is dat het naleven van feminiene waarden, zoals zorgzaamheid, meer denken vanuit de lange termijn, uiteindelijk voor verbetering gaat zorgen. Peter Bakker heeft een tijd geleden gezegd: 'Accountants wil save the world'. Dat vind ik een erg aansprekende uitspraak. Veelal wordt er gegniffeld als ik deze zin uitspreek. Dat begrijp ik wel omdat men op dat moment het beeld voor zich heeft van een accountant die met zijn controles en audits vooral  op de naleving van bestaande regels en risico-minimalisatie zit. Deze uitspraak doelt echter op een heel ander soort accountant. De accountant die de wereld kan verbeteren is de accountant die een omslag in gang kan gaan zetten naar een geheel ander financieel systeem met andere waarderingsgrondslagen waarin veel meer maatschappelijke impact als uitgangspunt geldt. Daarin zit de kern waardoor we kunnen verbeteren.

In het vak van finance en risk meten we  niet de dingen die heel belangrijk zijn. We sturen op geld, macht en op positie. Dat zijn in mijn beleving de verkeerde waarden. Liefde, geluk en gezondheid zijn de zaken die tellen. Ik ben van de ratio en vind cijfers heerlijk. Maar het gaat wel om de combinatie. Je moet ervoor zorgen dat dingen kloppen, niet alleen cijfermatig maar ook op gevoelsniveau. Er zijn veel werknemers die dat voelen, maar aan het einde van de dag sturen we nog steeds op geld en op KPI's die gestoeld zijn op die harde zaken.

De onderstroom zoals social enterprises en start-ups moet de bovenstroom van de grote corporates gaan beïnvloeden. Dat gebeurt al, maar toch vind ik de toon die in deze context gebruikt wordt soms lastig. Je hoeft niet perse voor boosheid of confrontatie te kiezen om invloed te hebben. In mijn beleving is er sturing nodig vanuit het hart met een eigen wijsheid. Een mooi voorbeeld hiervan is Feike Sijbesma van DSM. Hij kiest ervoor om niet meer mee te doen aan de kwartaalcijfergekte, zoals hij dat noemt. Zijn stelling is dat je in 8 weken niet kan laten zien dat werkelijk iets zegt over de lange termijn strategische doelstellingen. Dat wordt vervolgens geaccepteerd door de aandeelhouders en het management omdat het doordacht en weloverwogen leidt tot resultaat waar zij uiteindelijk ook van profiteren. Dàt soort keuzes en sturing is nodig voor de verandering.

Zo op het eerste gezicht lijkt er geen lijn te zitten in de commissariaten (ABP, Het College van Toezicht Auteursrechten en Rutgers) waarin ik zit. De rode draad is mijn expertise op het gebied van financieel en risicomanagement. Dat is de draad. Ik ben voor alle drie de commissariaten gevraagd maar voor ik ja zeg, kijk ik altijd of het plekken zijn waar ik mijn expertise kan inbrengen. Bij ABP waren ze heel expliciet op zoek naar een jongere toezichthouder. In eerste instantie dacht ik dat ik daar nog helemaal niet klaar voor was. Ik was pas 40 en zou gaan samenwerken met allemaal zwaargewichten. Toen bedacht ik me dat als ik dat al tegen mezelf zeg, dan zullen veel anderen dat ook doen. Daarnaast zeg ik altijd tegen anderen : "Als de kans zich voordoet pak hem dan!" Daarom heb ik dat uiteindelijk ook gedaan. Het is niet dat ik  had bedacht dat ik in de pensioenwereld terecht wilde komen. Het is toevallig op mijn pad gekomen en ik heb gedacht: ik kan het en ik heb iets toe te voegen.

Ik geloof in situationeel leiderschap. Ik ben niet overal hetzelfde. Natuurlijk breng ik veel van mezelf mee, maar ik heb ook geleerd dat je verschillende stijlen moet inzetten om maximaal effectief te zijn. Bij het CvTA zijn we toezichthouder voor 20 organisaties en zitten we in een sector die ook toezicht nodig heeft. Dan zit ik er strenger bij dan in mijn rol bij Rutgers. Rutgers is een goede doelenorganisaties en in die organisatie ben ik  meer een klankbord en een sparringpartner voor het bestuur waardoor ze de juiste focus en doelen kiezen.

Ik wil graag benaderbaar zijn. Het feit dat ik op een lijst sta van top 100 corporate vrouwen betekent niet dat ik meer ben dan iemand anders. Iemand vroeg mij laatst of de plek in de top 100 me helpt bij het bereiken van mijn doelen. Het zal ongetwijfeld gezorgd hebben voor meer bekendheid. Feit blijft dat ik in huis heb wat ik te geven heb en als dat van waarde is, dan is dat heel prettig. Het is nooit zo dat je ergens binnenkomt omdat je op een lijst staat. Dat zou ik ook echt niet willen. Ik ben 'gewoon' Nicolette en wil dat dat voldoende is.