Ie­der­een kan zin­gen! Mar­ga Zwirs op­rich­ter Zang­school Rot­ter­dam & Cer­ti­fied Mas­ter Tea­cher Es­till Voi­ce Trai­ning

Zingen was heel lang een heel onontdekt gebeuren. Dat zou je niet zeggen omdat men al sinds mensenheugenis zingt. Ik doel dan ook op het onontdekte van de zangtechniek. De  techniek was altijd gebaseerd op een klassieke methode, de Belcanto methode genaamd. Deze methode bedient zich vooral van abstracties, zoals bijvoorbeeld 'denk achterlangs', 'projecteer het in de verte'. Deze methode gaat er vanuit dat je visueel bent ingesteld. Dat ben ik best, maar niet alleen. De methode geeft geen anatomisch inzicht in je stem. In 1998 studeerde ik af in Den Haag als docent muziek en klassiek zingen en wist dus eigenlijk nog steeds niks. Na mijn afstuderen kon ik het klassieke geluid niet meer horen en richtte ik me op pop, jazz en musical. Ik wist niet hoe ik dat moest doen, dus ging ik op mijn gevoel en oren af. Als ik dat dan moest uitleggen, wist ik niet hoe ik dat moest doen. Dat voelde heel naar. Ik vind namelijk dat je pas iets begrijpt als je het ook kan uitleggen en dat kon ik toen niet. Pas vanaf 1985 is er veel meer duidelijkheid over de zangstem gekomen door met name het werk van de Amerikaanse Jo Estill.

Jo Estill had net zoveel vragen als ik, die door niemand beantwoord werden. Zij is met wetenschappers aan de slag gegaan om de zangstem te onderzoeken en te ontleden. Alles was erop gericht om meer van de zangstem te gaan begrijpen. Zij is met camera's en spiermeters het lichaam ingegaan van zangers van allerlei verschillende stijlen. Ze heeft jarenlang onderzoek verricht en op basis daarvan heeft zij een baanbrekende methode ontwikkeld die ervan uit gaat dat je je stem verdeelt in 13 losse onderdelen. Die onderdelen daar kun je verschillende dingen mee doen dus die moet je geïsoleerd leren bedienen. Als je dat kan, dan kun je de onderdelen gaan mixen als een soort recept. Als je dan opera wilt zingen, dan mix je deze onderdelen op een andere manier dan bij bijvoorbeeld rock. In principe heeft iedereen deze ingrediënten in zich. Je wordt alleen automatisch naar een bepaald 'recept' getrokken omdat je bepaalde gewoonte-instellingen hebt. Toen ik van het conservatorium af kwam produceerde ik dan ook geluid zoals dat voortkwam uit mijn gewoonte-instellingen, namelijk klassiek geluid. Als ik iets anders wilde doen, dan deed ik dat na op mijn oren, maar het klonk toch niet helemaal lekker.

In 2000 heeft Alberto Ter Doest de methode van Estill naar Nederland gehaald en 23 mensen opgeleid om ermee aan de slag te gaan en daarin les te geven. Ik ben er daar 1 van geweest. Daarnaast heeft hij – vanuit voortschrijdend inzicht -  de toonaangevende opleiding het Universal Voice Institute opgericht in Amsterdam. Hier zijn dit jaar de eerste docenten aan afgestudeerd en ik ben daar een van. Mijn doel is om al deze kennis en vaardigheid breed toegankelijk te maken, zowel voor amateurs als professionals, en zoveel mogelijk mensen te helpen. Ik wil inzicht geven in hoe men mooi, gezond en zeer verschillend geluid kan produceren. Zangles moet wat mij betreft niet alleen beschikbaar zijn in abstracte methoden maar ook heel efficiënt en praktisch te geven zijn en dat kan met behulp van deze twee methodieken. Daarom heb ik een plek gecreëerd in Rotterdam waar je ambachtelijk, inzichtelijk en goed zangles krijgt. Met deze tools kan iedereen leren zingen, daar ben ik van overtuigd.

In 2011 ben ik begonnen met bouwen aan een eigen zangschool. Ik had geen idee waar ik moest beginnen, dus ik startte met een website. Ik koos voor de naam Zangschool Rotterdam. Dat vond ik mooi klinken en dekte de lading van wat ik in gedachten had over hetgeen ik neer wilde zetten in Rotterdam. Ik werkte echter in het begin gewoon thuis vanuit mijn werkkamer. Mensen die zich aanmelden kwamen dus in eerste instantie bij mij thuis. Dat klopte niet, dus ik moest al vrij snel de beslissing nemen om ruimte te gaan huren. Na wat kleine omwegen kwam ik uit op de huidige plek  'De Fabriek van Delfshaven'. We groeiden vlot en hebben inmiddels 3 studio's, 1000 leerlingen en 10 zangdocenten. Ik ben een laatbloeier, dus ik heb me wel eens afgevraagd of de zangschool niet nóg groter zou zijn geweest als ik eerder was begonnen, maar dat is niet zo. Het is goed gegaan omdat ik precies op het juiste moment begonnen ben, met de juiste kennis, ervaring en het juiste netwerk.

Het is hier nu 6 dagen in de week feest! Ik heb nooit gedacht dat het zo groot zou worden, maar ik heb wel altijd gedacht dat het zou lukken. Ik was ervan overtuigd dat mijn frustratie over het niet echt begrijpen van je stem heel breed gedeeld werd. Dat blijkt ook zo te zijn, want de groepen 'Zangtechniek' zitten al jaren bomvol. Er komen hier mensen van allerlei pluimage. Dat maakt de school zo energiek en dynamisch.

Studenten van het conservatorium vragen mij wel eens om mijn businessplan. Dat plan, dat is er niet. Ik ben gewoon begonnen met bouwen. Gaandeweg kwam ik dingen tegen die ik niet begreep en daar ben ik op dat moment hulp bij gaan zoeken. Bijvoorbeeld bij mijn boekhouding of bij de contracten die ik met docenten die zzp'er waren moest opstellen. Ik ben gezegend met zowel een creatief en tegelijkertijd een organisatorisch talent. Door deze balans ben ik in staat geweest om vrij gemakkelijk in het ondernemen te stappen. Van mijn fouten heb ik veel geleerd.

In de fouten die je maakt schuilen de parels. Wanneer je goed kan reflecteren op wat er precies fout is gegaan en wat dat voor les in zich heeft, dan leer je daar heel veel van. Een voorbeeld van een domme fout van mij heeft te maken met dit pand. Toen ik hier net in zat, bevond de zangschool zich op de benedenetage. Op deze etage bevonden zich ook een advocatenkantoor en een dansschool. Ik was direct verliefd geworden op de ruimte en trok dan ook binnen no time in het pand , maar de akoestiek  leidde tot geluidsoverlast  Dit zorgde voor heel veel problemen. Er ontstond veel discussie tot burenruzies aan toe. Ik heb mezelf meerdere malen voor mijn kop geslagen omdat juist ík had moeten weten dat het geluid tot frictie zou gaan leiden. De burenruzies leiden uiteindelijk tot een uitzetting. De zangschool zou moeten vertrekken. Dat was een drama. Ik had contracten lopen met klanten en docenten. Dit heeft me veel slapeloze nachten en  veel geld gekost. Toch is deze situatie een les onder hele hoge druk geweest. Je moet schakelen en je moet zorgen dat je het redt. Als dat eenmaal lukt voelt het alsof je een level verder bent en van daaruit weer verder kan.

Ik vind het erg belangrijk om de mensen met wie ik werk aandacht te geven. Zowel de leerlingen als mijn collega's. Hoe groter we worden, hoe uitdagender ik het vind worden om iedereen de aandacht te blijven geven die ze verdienen. Alle 1000 mensen die hier leerling zijn, die ken ik. Dat vind ik heel erg belangrijk en ik zou het ook niet anders willen. Zingen is namelijk heel kwetsbaar. Je kan dat niet alleen zakelijk zien. Je moet  contact maken met de leerlingen omdat die  zich anders niet veilig kunnen voelen om hun  kwetsbaarheid te tonen.

Een groot voorbeeld voor mij is Steve Jobs. Hij ziet de wereld namelijk als een grote speeltuin. Hij ziet geen beperkingen. Hij is voor mij het icoon geworden van het volgen van je hart. Actief zijn, niet passief. Doen, niet hangen: Stay hungry, Stay foolish! Alle tijd die je hebt benutten, alle kansen grijpen. Dat is soms  wel vermoeiend omdat ik niet al die ideeën kan opvolgen. Toch weet ik intuïtief wel welke ideeën ik wél op moet volgen en welke niet. Als ik het niet weet, dan probeer ik het gewoon en als het niet loopt stop ik er weer mee. Ik hoef daar niet heel lang over na te denken. Problemen bestaan in mijn wereld eigenlijk niet  Gewoon doen en kijken of het lukt! Het is eigenlijk hetzelfde als bij een creatief proces. Zo weet je bijvoorbeeld  op basis van je intuïtie wanneer een lied af is. Je begint met schrijven en legt dat lied even weg. Dan pak je het er weer bij en dan merk je wanneer je de laatste toevoegingen doet: Ja, nu klopt het! Ik geloof dat het recept voor succes is dat je in beweging blijft. Door die beweging vind je de juiste mensen en middelen.